Kinh nghiệm nuôi chim bồ câu kiểng
Kinh nghiệm nuôi chim bồ câu kiểng. Nuôi bồ câu kiểng cũng giống như nuôi bồ Pháp nhưng khác ở chỗ là phải chú trọng đến màu sắc của nó và khả năng ấp trứng của bồ câu kiểng tỉ lệ nở con không cao như bồ câu pháp nên thông thường người ta để bồ câu pháp ấp hộ và nuôi dưỡng đến khi ra ràng.
1.Chọn giống chim bồ câu
Để chăn nuôi chim bồ câu cho hiệu quả kinh tế cao, khâu chọn giống đóng vai trò quan trọng. Chim bồ câu được chọn làm giống phải đảm bảo các yêu cầu: khỏe mạnh, lông mượt, không có bệnh tật, dị tật, lanh lợi.
Do bồ câu là loài đơn phối, khi nuôi chim nên mua loại chim từ 4 - 5 tháng tuổi. Có thể phân biệt trống mái dựa trên ngoại hình: con trống to hơn, đầu thô, có phản xạ gù mái (lúc thành thục), khoảng cách giữa 2 xương chậu hẹp; con mái thường có khối lượng nhỏ hơn, đầu nhỏ và thanh, khoảng cách giữa 2 xương chậu rộng. Tuy nhiên, lúc bé rất khó phân biệt, ngay cả khi trưởng thành độ chính xác cũng khó đạt 100% nên khi mua cần tham khảo ý kiến của các nhà chuyên môn, các chuyên gia có kinh nghiệm.
Một cặp bồ câu sinh sản có thể dùng sản xuất trong 5 năm, nhưng sau 3 năm đẻ, khả năng sinh sản có chiều hướng giảm, do vậy cần phải thay chim bố mẹ mới.
2.Nhu cầu dinh dưỡng
Nhu cầu về dinh dưỡng của chim bồ câu tuỳ theo giai đoạn phát triển của chim. Sau đây là nhu cầu cần thiết cho chim sinh sản:
Năng lượng (kcal/ME):2900 - 3000
Protein thô (%): 13,4 - 14,4%
Ca (%):2 - 3%
P (%):0,6 - 0,8%
NaCl (%): 0,3 - 0,35
Methionin (%): 0,3
Lizin (%): 0,3 - 0,7
Chim bồ câu nuôi nhốt rất cần chất khoáng, do đó phải thường xuyên bổ sung vào các máng ăn riêng cho chim ăn tự do.
3. Các loại thức ăn thường sử dụng nuôi chim
Thông thường chim ăn trực tiếp các loại hạt thực vật: đỗ, ngô, thóc, gạo... và một lượng cần thiết thức ăn đã gia công chứa nhiều chất khoáng và vitamin.
+ Đỗ bao gồm: đỗ xanh, đỗ đen, đỗ tương,...Riêng đỗ tương hàm lượng chất béo nhiều nên cho ăn ít hơn và phải được rang trước khi cho chim ăn.
+ Thức ăn cơ sở: thóc, ngô, gạo, cao lương,..trong đó ngô là thành phần chính của khẩu phần. Yêu cầu của thức ăn phải đảm bảo sạch, chất lượng tốt, không mốc, mọt.
Chim bồ câu cần một lượng nhất định các hạt sỏi, giúp cho chim trong quá trình tiêu hoá của dạ dày (mề). Kích cỡ của các hạt: dài 0,5 - 0,8mm, đường kính 0,3 - 0,4mm. Vì vậy nên đưa sỏi vào máng dành riêng đựng thức ăn bổ sung cho chim ăn (trộn cùng với muối ăn và khoáng Premix).
4. Chim sinh sản (khoảng 6 tháng tuổi trở đi)
Sau khi được nuôi tập trung ở giai đoạn chim dò đến 5 tháng tuổi và đã ghép đôi tự nhiên, mỗi đôi đó được chuyển sang 1 ô chuồng riêng đã được chuẩn bị sãn sàng về máng ăn, máng uống, ổ đẻ, máng đựng thức ăn bổ sung như đã hướng dẫn ở trên. Giai đoạn này có chế độ chăm sóc, nuôi dưỡng riêng.
a. Thời kỳ đẻ và ấp trứng
Khi ghép đôi xong, quen với chuồng và ổ, chim sẽ đẻ. Trước khi chim đẻ, chuẩn bị ổ (chỉ dùng 1 ổ). Dùng rơm khô, sạch sẽ và dài để lót ổ. ở những lứa đầu tiên chim thường có hiện tượng làm vãi rơm gây vỡ trứng, do đó nên bện 1 vòng rơm lót vừa khít đường kính của ổ.
- Nơi ấp trứng phải yên tĩnh, đặc biệt với chim ấp lần đầu nên giảm bớt tầm nhìn, âm thanh, ánh sáng để chim chuyên tâm ấp trứng.
- Theo dõi ngày chim đẻ bằng sổ sách ghi chép cụ thể hoặc nếu máng ăn được làm bằng tôn thì dùng bút dạ ghi trực tiếp lên máng. Nhờ vậy chúng ta có thể ghép ấp những quả trứng có cùng ngày đẻ hoặc chênh lệch nhau 2 - 3 ngày (số lượng trứng ghép ấp tối đa: 3 quả/ổ)
- Khi chim ấp nên định kỳ kiểm tra: xem trứng có thụ tinh không (soi trứng khi ấp được 7 ngày) trứng không được thụ tinh thì loại ngay. Có thể dựa vào kinh nghiệm để nhận biết được trứng có phôi hay không thông qua màu sắc của vỏ trứng.
Khi chim ấp được 18 - 20 ngày sẽ nở, nếu quả trứng nào mổ vỏ lâu mà chim không đạp vỏ trứng chui ra thì người nuôi cần trợ giúp bằng cách bóc vỏ trứng để chim non không chết ngạt trong trứng.
Những đôi chỉ nở 1 con thì chúng ta cũng có thể ghép nuôi con vào những ổ 1 con khác với ngày nở chênh lệch nhau 2 - 3 ngày (có cùng ngày nở là tốt nhất), số lượng con ghép tối đa: 3 con/ổ
b. Thời kỳ nuôi con
Trong thời kỳ nuôi con (từ khi nở đến 28 ngày tuổi), cần thay lót ổ thường xuyên (2 - 3 ngày/lần), để tránh sự tích tụ phân trong ổ vì đó là nơi lý tưởng cho ký sinh trùng, vi khuẩn và virus.
Khi chim non được 7 - 10 ngày mới tiến hành cho ổ đẻ thứ hai vào. Sau khi tách mẹ, ổ đẻ tương ứng được bỏ ra rửa sạch, phơi khô để bố trí lứa đẻ tiếp theo.
- Cho chim tập làm quen với kẻ thù: Chim bồ câu sợ nhất là mèo và rắn, nên tập cho chim làm quen với chúng bằng cách: Cứ mỗi lần cho chim ăn anh kèm theo con mèo bên cạnh. Lần đầu cho chim thấy mèo, lần sau bắt 2 con lên tay, lần nữa thả mèo cùng ăn với chim. Dần dần 2 con gần gũi nhau, mèo không vồ chim, chim không sợ mèo. Bằng cách đó anh dùng con rắn nhựa làm quen với chim, cho rắn vào chuồng chim. Cứ như thế đàn chim của anh coi mèo, rắn là bạn bè vì thế mà không bỏ đi nơi khác.
- Giữ chim ở lại chuồng tránh tình trạng chim bay bỏ chủ mà đi chủ khác: Để giữ chúng cần tập cho chim quen hơi chủ bằng cách nuôi chim càng non càng tốt.
- Thường xuyên thăm nom các ổ chim mới nở tạo cho chim không bị sốc về sau, chim trở nên “dạn” gần gũi với chủ hơn.
- Cho ăn đúng giờ tạo thói quen, dù có đi ăn xa khi đến giờ ăn chim rủ nhau về nhà để ăn thức ăn quen thuộc của chủ.
- Về khả năng sinh sản, muốn chim đẻ đều, tỷ lệ nở cao, con khỏe, nuôi chóng lớn thì cần cho chim ăn đầy đủ, nhất là cám tổng hợp. Nếu nuôi tốt 1 con bồ câu mái sau 4 - 5 tháng tuổi bắt đầu đẻ lứa đầu, mỗi lứa đẻ 2 trứng. Sau khi ấp 16 - 18 ngày sẽ nở. Chim con sẽ được giao cho chim trống nuôi dưỡng. Chim mái nghỉ dưỡng sau 7 - 10 ngày thì đẻ lứa tiếp theo. Cứ như thế 1 cặp bồ câu bố mẹ sau 1 năm cho ra đời 17 cặp con cháu.
Theo đánh giá của nhiều hộ nuôi chim bồ câu thì tìm đầu ra cho sản phẩm này không khó. Nhu cầu của người dân, các nhà hàng, khách sạn tiêu thụ thịt chim bồ câu khá cao. Một cặp giống bán ra trung bình khoảng 700 - 800 ngàn đồng, còn bồ câu ra ràng 130 ngàn đồng/cặp.Hy vọng bài viết có thể đem lại cho người đọc những cái nhìn mới mẻ và hướng làm giàu khả quan từ hình thức kinh doanh này.
Độc đáo bồ câu kiểng
Bồ câu vảy cá
Theo các nghệ nhân nuôi chim kiểng, bồ câu kiểng đã có ở Sài Gòn từ 30 - 40 năm trước. Thời ấy không nhiều người chơi, cách nuôi cũng đơn giản và chỉ có vài giống bồ câu đẹp. Gần đây, nuôi bồ câu kiểng đã trở thành phong trào, là niềm đam mê của nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ. Đỉnh điểm của phong trào có lẽ là cuộc đua bồ câu theo lộ trình Quy Nhơn về Sài Gòn được tổ chức trước tết Nguyên đán vừa qua. Người ta ngộ ra khả năng thú vị của bồ câu đua (bồ câu đưa thư) và càng bất ngờ khi có nhiều “dân chơi” bồ câu Sài Gòn sở hữu hàng chục loại bồ câu kiểng mà loại nào cũng đẹp, cũng lạ, “không đụng hàng”…
Đa dạng
Anh Hữu Minh, thành viên Hội sinh vật cảnh quận Tân Phú cho biết: Hiện nay ở Sài Gòn có rất nhiều loại bồ câu kiểng như bồ câu bi (bi xám, đen, đỏ, hoa), bồ câu thái (trắng, đen, xám, đỏ), bồ câu kỳ lân, vảy cá, sư tử, bông cúc, mautabun, cánh màu, gà banh, hỏa tiễn đỏ, phụng hoàng… Mỗi loại có hình dáng và nét đẹp riêng, có loại mang ưu thế về màu sắc, có loại gây ấn tượng với bộ lông đẹp. Lúc đầu “dân chơi” mua giống bồ câu ngoại của Thái Lan, Đài Loan, Bỉ, Nhật, Italia, về nuôi rồi lai tạo các giống, có người còn cho lai giống với nhau, rồi cho ra loại bồ câu “không đụng hàng”.
Loại bồ câu bi xám hoặc đen có mặt từ rất lâu ở trong nước cũng được nhiều người chơi ưa chuộng bởi hình dáng thon gọn và dễ nuôi. Bồ câu nhập ngoại đẹp và đa dạng nhưng nuôi phải “bài bản” và phải bỏ công chăm sóc nhiều thì mới được như ý. Theo anh Chính, người nuôi bồ câu ở đường Bà Hom, quận Bình Tân thì người bắt đầu nuôi thường là mua một cặp bồ câu đẹp, dần dần sưu tầm thêm, đến khi có hàng chục loại. Có nhiều người nuôi và đa dạng chủng loại bồ câu đã góp phần tạo ra thị trường mua bán, trao đổi loại chim kiểng này. Hiện tại, loại bồ câu kiểng thường thường có giá vài trăm ngàn đồng một cặp, loại đẹp thì vài triệu đồng, đặc biệt loại bồ câu ngoại giống đẹp, có đặc tính thông minh của bồ câu đua, đôi khi có giá hàng chục triệu đồng một cặp…
Đam mê
Người nuôi bồ câu kiểng, ngoài việc thưởng thức vẻ đẹp đa dạng, sặc sỡ còn bị cuốn hút bởi đặc tính của loại chim này. Anh Dương ở quận 5, một người nuôi bồ câu kiểng có kinh nghiệm lý giải: “Đây là loài chim hiền, biểu tượng của hòa bình và ước vọng thịnh vượng, lại dễ nuôi hơn các loài vật kiểng khác. Người ở thành phố hay thôn quê đều có thể chơi được. Bản thân tôi thích nhất là loại này rất khôn và trung thành, nếu tập luyện tốt, chúng có thể sà vào lòng chủ, tự tìm thức ăn và bay về, đặc biệt có thể dùng để đưa thư, tham gia các cuộc đua chim bồ câu…”.
Bạn Hoàng Thịnh ở quận 1 thì có được niềm vui và thú đam mê lành mạnh khi thấy: rất thích hình ảnh mỗi sáng lại chim bay vòng quanh nhà, buổi chiều thấy chim về tổ, cất những tiếng gù ấm áp, cảm giác rất ấm cúng. Lâu lâu, Thịnh lại đưa bồ câu sang quận 4, tập thả cho nó bay về nhà. Và, thật ngạc nhiên, anh chàng về đến nhà đã thấy chim đứng trên mái nhà “gù gù chờ đợi”. Còn ông Chiến, một người nuôi chim kiểng thâm niên thì có tình yêu thật sự với hai cặp bồ câu kiểng của mình, ông cho sinh sản chim non rồi cho lại những người có niềm đam mê thật sự chứ không bán. Có hôm, thả chim từ xa tập cho nó tìm đường, ông lên sân thượng dõi mắt chờ và phấn khởi khi đón chim vào chuồng… Anh Phạm Đức Thanh, một “tay chơi” có tiếng trong giới chim kiểng ở Sài Gòn hàng chục năm nay thì ghiền bồ câu kiểng đến độ bỏ ra hàng trăm triệu đồng đầu tư làm “căn cứ” (chuồng nuôi), trang thiết bị nuôi hiện đại và đặc biệt là đích thân anh sang Thái Lan, Hồng Kông… một năm đôi ba lần để mục kích các buổi triển lãm hay các cuộc đua bồ câu quy mô và “săn” được những cặp bồ câu có giá trị…
Và độc đáo bồ câu đua
Bồ câu đua đang là đề tài “hot” trong giới chơi chim kiểng ở Sài Gòn hiện nay. Anh Đức ở phường 10, quận Phú Nhuận nuôi ba cặp bồ câu kiểng từ lâu cũng chỉ để ngắm, giờ thì nhờ có cuộc đua bồ câu Sài Gòn - Quy Nhơn vừa rồi anh biết thêm được nhiều điều lý thú và quyết tâm tìm cho bằng được cặp bồ câu đua “chiến” để huấn luyện. Tuy nhiên, với thị trường chim bồ câu đa dạng và có phần hỗn tạp, muốn tìm bồ câu đua đúng nghĩa là không đơn giản.
Theo ông Lê Hữu ở đường Nơ Trang Long, quận Bình Thạnh, người có kinh nghiệm hàng chục năm nuôi bồ câu thì bồ câu là loài chim có khả năng định vị và bay xa tốt, vì vậy mà người ta huấn luyện chúng vào việc đưa thư. Cụ thể là nuôi bồ câu từ nhỏ ở một địa điểm rồi mang chúng đến một địa điểm khác, khi cần đưa thư từ điểm mới tới điểm nuôi thì gắn bức thư dưới chân bồ câu cho bồ câu bay về. Điểm độc đáo là khả năng bay lạc của bồ câu rất thấp và có thể bay xa hàng trăm cây số. Dựa vào đặc điểm này, người nuôi bồ câu tổ chức các cuộc đua bồ câu đường dài. Không phải bồ câu nào cũng có thể đua được mà chỉ có một số loại cùng với cách huấn luyện của người nuôi...
Nhiều nghệ nhân đúc kết kinh nghiệm xác định bồ câu đua: về hình thể, bồ câu đua không có gì đặc sắc ngoài dáng to khỏe; loại có màu xì tỉm (xám chấm đen), pho (nâu), kỳ lân (trắng muối tiêu) có khả năng đua giỏi. Mũi và mắt bồ câu cũng là căn cứ xác định bồ câu đua, loại đua giỏi thường có lỗ mũi to, có hai cục trắng… Bồ câu đua thường được mang vòng (kiềng) ở chân, trên đó ghi các thông số cơ bản của con vật, tên, số điện thoại chủ nhân. Khi tham gia đua, kiềng bồ câu còn được gắn thêm bộ phận nhận biết khi bồ câu về đến đích…
Theo những người nuôi bồ câu đoạt giải cao tại cuộc đua Quy Nhơn - Sài Gòn vừa qua thì chế độ dinh dưỡng đầy đủ là yêu cầu bắt buộc của chim đua. Các loại thực phẩm như đậu xanh, bắp, đậu phộng, gạo lứt trộn theo khẩu phần và có bổ sung thêm khoáng chất… Luyện bồ câu đua cũng phải theo từng bước, nên thả bồ câu (để chúng bay về nhà) từ khoảng cách gần đến xa dần theo độ tuổi của bồ câu…
Không phải ai nuôi bồ câu đua cũng thành công, có người đem bồ câu đi thi rất hồ hởi, “nổ” về khả năng bồ câu trị giá hàng triệu của mình nhưng khi về đích đón… hàng chục ngày chẳng thấy bồ câu đâu, thật “tiếc đứt ruột”. Ngoài việc huấn luyện chưa tới, bồ câu đua đôi khi cũng gặp tai nạn, có thể bị chim cắt bắt trên bầu trời hoặc dừng nghỉ chân ở đâu đó bị người ta “thịt”. Ít có khả năng bồ câu bị lạc đường, có trường hợp cuộc đua đã kết thúc vài tháng mà vẫn có chú tìm về đích trong bộ dạng tả tơi...
Hướng dẫn làm chuồng và cách chăm sóc chim bồ câu
Hướng dẫn làm chuồng và cách chăm sóc Nuôi chim bồ câu lấy thịt giờ đây đã không còn xa lạ với nhiều người. Chim bồ câu ra ràng thường được dùng làm thực phẩm như nấu cháo, hầm thuốc bắc để tẩm bổ sức khoẻ. Người nuôi chim bồ câu không phải đầu tư nhiều, nhanh thu hồi vốn nên nó đã trở thành một trong những nghề mang lại thu nhập cao và ổn định cho người chăn nuôi .
Để có con giống chất lượng tốt bà con nông dân nên tìm mua tại các trại, các cơ sở có uy tín , có quy mô và kinh nghiệm nhiều năm trong chăn nuôi Chim Bồ Câu nói chung và chăn nuôi Chim Bồ Câu Pháp nói riêng . Tại đó bà con được cung cấp những kinh nghiệm quý báu từ thực tế chăn nuôi , được hỗ trợ vế kỹ thuật chuồng trại , cách chăm sóc , phòng trị bệnh tốt nhất.
Sau đây là một số kỹ thuật về chuồng trại và cách chăm sóc cơ bản nhất để bà con tham khảo :
1. Chuồng nuôi chim bồ câu
Cách làm chuồng nuôi bồ câu dạng quần thể (dạng bán công nghiệp)
Trước tiên cần phải xác định số lượng sẽ nuôi hiện tại và trong thời gian sau đó để xây chuồng trại hợp lý , định mức hợp lý cho dạng nuôi quần thể là 1m2 nuôi được 2 - 3 cặp chim . Với các gia đình có thể tận dụng các trại cũ , chuồng gà, chuồng lợn bỏ không , nhà cũ …Dùng lưới B40 , lưới cước , lưới mắt cáo….vây kín xung quanh để không cho chim ra ngoài, nên vây thêm hoặc xây thêm một khoảng không gian bên ngoài để làm chỗ cho chim phơi tắm nắng .
- Làm chuồng nên lấy tre chẻ ra thành nan, sau đó làm thành phên ghép lại. Chuồng nuôi phải có ánh sáng mặt trời, khô ráo, thoáng mát vào mùa hè, sạch sẽ, tránh gió lùa vào mùa đông, tránh ồn ào, tránh sự xâm nhập của chó, mèo , chuột .
- Chuồng nuôi có thể đóng bằng tre, gỗ hoặc xây bằng gạch chia làm 3 - 4 tầng và nhiều chuống nhỏ để tiết kiệm diện tích , giữa các tầng phải có ngăn chắn phân hoặc phải đóng khít tránh dơi phân xuống các tầng dưới . Nên chia chuồng thành các ô nhỏ cho mỗi cặp chim: chiều cao 50 cm, chiều sâu 40 cm, chiều rộng 40 cm. Mỗi ô chuồng cần 2 ổ: 1 để đẻ trứng và ấp trứng đặt ở trên, 1 ổ nuôi con đặt ở dưới. Phía trước ô khoét lỗ to bằng miệng bát cơm để chim có thể ra vào hoặc có thể để thông thoáng hết.
- Ổ đẻ có thể dùng bằng rổ nhựa loại nhỏ đường kính khoảng 20cm để làm tổ , dùng rơm để vặn tổ , hoặc dùng vỏ- lốp xe đạp cũ bỏ sau đó cắt đôi ra ,rồi bẻ ngược lại dùng dây hoặc đinh buộc lại sẽ thành một vòng tròn là 1 tổ chim rất đẹp , bền và rẻ . Các tổ phải để và buộc cố đính tránh chim nhảy lên làm lật tổ .
(Mô hình xây bằng gạch trong đó có bể cát , nước phía trước )
- Máng ăn và máng uống cho chim nên dùng bằng gỗ hoặc chất dẻo, không nên làm bằng kim loại, đảm bảo vệ sinh. Đơn giản là mua ống nhựa ống loại 90 sau đó cưa từng 1m rồi cắt vát tạo khe đổ thức ăn và để cho chim ăn , mua bình nước 3 - 5 lít để đựng nước uống hang ngày choc him .
- Trong chuồng nuôi dạng quần thể nên xây 1 bể cát nhỏ để đựng cát vàng cho chim ăn cát sỏi, xây 1 bể tắm nhỏ choc Chim tắm .Có thể dùng thau , chậu để đựng nếu diện tích có hạn .
Cách làm chuồng bồ câu dạng nông nghiệp
- Với mô hình nuôi chim bồ câu công nghiêp hiện nay ở phía Bắc chưa phát triển như các tỉnh phía Nam , để nuôi theo mô hình này cần phải đầu tư ban đầu nhiều hơn so với mô hình nuôi quần thể: đầu tư xây chuống trại , mua lồng nuôi công nghiệp , tốn công chăm sóc hơn , và phải xác định là nuôi với số lượng lớn . Nhưng đổi lại là hiệu quả kinh tế của cách này là cao nhất .
- Với mô hình này các gia đình vẫn có thể tận dụng nhà cũ, trại cũ mà không cần xây mới để tiết kiệm chi phí nhưng phải đáp ứng các yêu cầu về kỹ thật như ở mô hình nuôi quần thể .
- Cách làm chuồng công nghiệp : có thể mua chuồng nguyên bộ về lắp ghép nuôi rất thuận tiện và sạch sẽ . Ngoài ra bà con có thể tự đóng , hàn bắng tre, gỗ , sắt… làm theo mô hình của chuồng công nghiệp để cho thuận tiện việc chăm sóc , vệ sinh .
1. Chọn giống
Trong một ổ chim cần phải có một con trống và một con mái. Muốn chim bố mẹ đẻ nhiều, nuôi con tốt phải chọn chim có lông bụng dầy mượt, khoẻ mạnh, mỏ xẻ, không có dị tật, lanh lợi, đuôi nhọn…. Nếu có đều kiện nên mua chim đã được ghép đôi hoặc mua chim từ 2 tháng tuổi trở lên .
Chim bồ câu mái có thể đẻ trải dài trong năm, lứa nọ tiếp lứa kia, khoảng cách giữa hai lứa khoảng 45 ngày. Như vậy, trong những điều kiện nuôi thả hợp lý, từ một cặp bồ câu có thể sản sinh ra 12 đến 14 lứa chim bồ câu con trong một năm.
Con giống: Giống của Hà Lan, Anh, Pháp, Nhật.
Chim bồ câu được chọn làm giống phải đảm bảo các yêu cầu: khỏe mạnh, lông mượt, không có bệnh tật, dị tật, lanh lợi.
Dòng chim bồ câu Pháp : Titan & Mimas:
Chim bồ câu Pháp ti tan (dòng “siêu nặng“) có bộ lông phong phú đa dạng: trắng, đốm, xám, nâu
Giống Ngoại Tên tiếng Anh: Titan Tên khác: Bồ câu “Siêu nặng” Phân loại: Dòng Nguồn gốc: Từ Pháp nhập vào Việt Nam từ tháng 5 năm 1998. Phân bố: Trung tâm Nghiên cứu Gia cầm Thụy Phương - Hà Nội, Hưng Yên, Hà Tây, Hà Bắc, Vĩnh Phúc, Sơn La, Nghệ An, Quảng Ninh, Tp. Hồ Chí Minh… Hình thái: Lông đa màu: xám (chiếm 20%), màu trắng (chiếm 12%), nâu (12%) và đốm (4%). Chân ngắn, vai nở. Chim trống dài 19, cao 31 cm, chim mái dài 16,5, cao 28,5 cm. Chim mới nở nặng 17gam/con, lúc 28 ngày tuổi: 647gam. Lúc 6 tháng tuổi: 677gam/con, và 1 năm tuổi chim sinh sản: 691gam/con. Năng suất, sản phẩm: Khoảng cách hai lứa đẻ là 40 ngày. Đẻ 12 - 13 chim non/cặp/năm. Tỷ lệ nở/tổng trứng: 6 - 72%. Tỷ lệ nuôi sống: 94 - 96%.
Chim bồ câu Pháp mi mát (Dòng “siêu lợi“) có bộ lông đồng nhất màu trắng
Giống Ngoại Năng suất, sản phẩm: Khoảng cách hai lứa đẻ là 35 - 40 ngày. Đẻ 16 - 17 chim non/cặp/năm. Tỷ lệ nở trên tổng trứng: 76 - 82%. Tỷ lệ nuôi sống: 93 - 98%. Tên tiếng Anh: Mimas Tên khác: Bồ câu “Siêu lợi” Phân loại: Dòng Nguồn gốc: Từ Pháp nhập vào Việt Nam từ tháng 5 năm 1998. Phân bố: Trung tâm Nghiên cứu Gia cầm Thụy phương - Hà Nội, Hưng Yên, Hà Tây, Hà Bắc, Vĩnh Phúc, Sơn La, Nghệ An, Quảng Ninh, Tp. Hồ Chí Minh… Hình thái: Lông màu trắng đồng nhất, chân đỏ hồng. Chăn ngắn, vai nở. Chim trống dài 18cm, cao 28cm, chim mái dài 16cm, cao 27cm. Khối lượng mới nở: 16gam/con, lúc 28 ngày tuổi: 582-855gam/con. 6 tháng tuổi chim nặng 653gam/con và 1 năm tuổi chim mái sinh sản nặng 690gam/con.
Phân biệt trống mái: Con trống to hơn, đầu thô, có phản xạ gù mái (lúc thành thục), khoảng cách giữa 2 xương chậu hẹp; con mái thường có khối lượng nhỏ hơn, đầu nhỏ và thanh, khoảng cách giữa 2 xương chậu rộng. Tuy nhiên, lúc bé rất khó phân biệt. Nên mua loại chim từ 5 - 6 tháng tuổi.Một cặp bồ câu có thể sinh sản trong 5 năm, nhưng sau 3 năm đẻ, khả năng sinh sản giảm, nên thay chim bố mẹ mới.
3. Thức ăn cho chim bồ câu
Nhu cầu về dinh dưỡng tùy theo từng giai đoạn phát triển của chim. Thức ăn cho chim có thể dùng ngô, đậu xanh, thóc… Ngoài ra chim còn có thể tự tìm kiếm những thức ăn trong tự nhiên nếu không nuôi nhốt.
Nên cho chim ăn vào giờ đã quy định để tạo thói quen, thông thường 1 ngày cho chim ăn 2 lần vào 7h - 8h giờ sáng và 2h - 3h giờ chiều. Thức ăn cho chim còn nhỏ là gạo xay trộn, còn với chim bồ câu đã trưởng thành thì thức ăn là thóc trộn với ngô (hay các hạt khác) xay vỡ, ngoài ra trộn thêm cám Gà khoảng 20 - 30% .
Bồ câu nuôi nhốt rất cần chất khoáng, đặc biệt là muối ăn, do đó phải bổ sung thường xuyên vào các máng ăn riêng cho chim ăn tự do. Thức ăn khoáng bổ sung được trộn theo công thức sau: Khoáng Premix 85%, muối ăn 5%, sỏi nhỏ 5%.
Nước rất cần thiết cho chim bồ câu. Trong các loại chim, chim bồ câu là một trong những loài tiêu thụ nhiều nước. Một cặp chim tiêu thụ trung bình 200ml nước mỗi ngày, có lúc tăng lên 300ml vào ngày nóng và ít nhất 150ml vào lúc lạnh. Chim bồ câu thường nhúng mỏ vào nước trong suốt thời gian chúng uống nước. Đặc biệt, chim bồ câu rất thích tắm, nhất là trong thời gian thay lông, chim non thích tắm quanh năm.
5. Cách chăm sóc chim bồ câu non ( từ 1 tới 60 ngày tuổi ) :
Chim Non chưa có sức đề kháng tốt giống như chim trưởng thành vì vậy khâu chăm sóc thời gian này rất quan trọng để hạn chế hao hụt do bệnh tật, sau đây là quy trình chăm sóc cho chim Non thực tế hiện nay :
- Với chim non từ 1 - 10 ngày tuổi : thức ăn do chim bố mẹ bón , vì vậy cần bổ xung chất cho chim bố mẹ ăn như cám Gà để cho chim non dễ tiêu hóa và nhanh lớn, ngoài ra trong thời gian này cần nhỏ thuốc phòng bệnh Newcastle loại LASOTA hệ 1 : nhỏ 1 giọt vào mũi và 2 giọt vào miệng chim non . Cho chim bố mẹ uống thêm các Vitamin ( điện giải , đường Gluco ) .
- Với chim Non từ 20 - 30 ngày tuổi : chim thời kỳ này đã mọc lông gần đầy đủ thức ăn vẫn do bố mẹ bón và đang học ăn vì vậy thức ăn vẫn nên mềm và đầy đủ chất để cho chim phát triển hết thể trạng chẩn bị tách mẹ . Trong thời gian này cho chim uống kháng thể để phòng bệnh Newastle , Gumboro , IB, và cách bệnh đường tiêu hóa . Chim được 10 - 15 ngày tuổi nên tách khỏi tổ đẻ đưa xuống tổ nuôi cho chim bố chăm sóc để sẵn sàng tổ cho chim mẹ đi đẻ tiếp .
- Chim từ 40 - 60 ngày tuổi : chim đã tự biết ăn và đã tách mẹ để nuôi chim giống hậu bị , vẫn nên cho thức ăn bổ xung , nhỏ LASOTA hệ 2 để phòng Newcastle cũng nhỏ 3 giọt như ở trên , thức ăn và nước uống cho chim non phải sạch sẽ để tranh chim bị đi ỉa , tiếp tục cho uống kháng thể phòng bệnh như ở trên ( kháng thể chim , gà vịt có thể cho uống 2 lần/tháng ) .Thời kỳ này chim Non có thể nhiễm các bệnh như :Thương Hàn , E.COLI, tụ huyết trùng , Newcastle, và bệnh đậu gà , vì vậy cần chú ý theo dõi thường xuyên chim Non để phát hiện kịp thời phòng và trị các bệnh này . Ngoài thị trường ở các quán bán thuốc Thú Y luôn có bán các loại thuốc phòng cho gia cầm Gà, Vịt ,Ngan , Chim , có loại kháng sinh tổng hợp có thể phòng và điều trị tổng hợp nhiều bệnh trong một gói thuốc. Cấn nắm rõ biểu hiện, quá trình chim bị ốm để xác định loại bệnh và mua thuốc đúng bệnh để điều trị thì mới có hiệu quả . Chim bồ câu có sức đề kháng với bệnh dịch khá tốt, nhưng nếu nuôi theo đàn trong một không gian hẹp thì nguy cơ mắc bệnh rất lớn. Muốn cho chim bồ câu khoẻ mạnh, có sức đề kháng tốt thì trước hết chim phải được nuôi dưỡng trong môi trường tốt, thức ăn được cung cấp đầy đủ.
- Chim bố mệ Một năm nên tiêm vắc xin phòng bệnh Newcastle từ 1 - 2 lần cho chim
- Vệ sinh chuồng trại cho chim bồ câu sạch sẽ. Nên định kỳ 1 tháng dọn dẹp làm vệ sinh chuồng 2 lần, sửa chữa và làm mới chỗ hư hỏng, cạo sạch phân, thay ổ đẻ, phun thuốc sát trùng chuồng.
- Vệ sinh máng ăn, máng uống: Hàng ngày nên rửa máng uống để tránh cho chim uống nước bẩn, đã lên men do cặn thức ăn đọng lại trong máng.Lồng vận chuyển chim bồ câu cũng là nguồn lây nhiễm bệnh cho chim, vì ở chuồng có chim bị bệnh và chết thì dễ dàng lây nhiễm bệnh sang chuồng khác. Vì thế lồng khi dùng để vận chuyển chim mới cần phải được lau rửa sát trùng cẩn thận.
- Hạn chế cho chim lạ vào chuồng. Tránh để phân chim vương vãi ra mọi nơi. Phòng tránh chuột, mèo, chó… tấn công chim.
- Một số bệnh thường gặp ở chim bồ câu như: Bệnh kẹt trứng, trứng vỏ mềm, bệnh cầu trùng, bệnh đậu mùa, bệnh herpes virus đường hô hấp… Cần phải theo dõi kỹ nếu chim bị mắc các bệnh đó thì nên đến các cơ sở hỗ trợ chăn nuôi để được tư vấn loại thuốc chữa cho phù hợp.
Chăm sóc nuôi dưỡng: chim non (0 - 20 ngày tuổi) chim mới nở rất yếu, ít lông, chưa mở mắt và tự ăn được, việc nuôi dưỡng hoàn toàn phụ thuộc vào bố mẹ, nên chăm sóc nuôi dưỡng có tính chất quyết định, chim dò (1-6 tháng tuổi) sau 28 ngày chim con tách mẹ gọi là chim dò, sau khi rời tổ chim còn yếu khả năng đề kháng và khả năng tiêu hoá kém dễ bị bệnh nên phải nuôi riêng. Chim sinh sản: giai đoạn này phải theo dõi kịp thời khi chim đẻ, bổ sung lót ổ bằng rơm sạch sẽ và dài để chim ấp trứng đảm bảo, khi nuôi con cần thay ổ thường xuyên 02lần/tuần và tránh tích tụ phân tại ổ đẻ
5. Sinh sản
Nếu nuôi tốt 1 con bồ câu mái sau 4 - 5 tháng tuổi bắt đầu đẻ lứa đầu, mỗi lứa đẻ 2 trứng. Sau khi ấp 16 -18 ngày sẽ nở. Chim con sẽ được giao cho chim trống nuôi dưỡng. 20 ngày tuổi có thể xuất chuồng bán thịt. Chim mái nghỉ dưỡng sau 7 - 10 ngày thì đẻ lứa tiếp theo. Cứ như thế 1 cặp bồ câu bố mẹ sau 1 năm cho ra đời từ 14 - 16 cặp con cháu.
Nuôi chim trong chuồng tỷ lệ đẻ và ấp đạt được từ 90% – 100%, nhưng khâu chăm sóc nhiều bơn, tốn công hơn. Còn khi nuôi thả thì tỉ lệ đạt khoảng 80%, nhưng có ưu điểm là chim khoẻ không bệnh dịch. Chim bồ câu thường đẻ trong khoảng thời gian từ 3 đến 5 giờ chiều do vậy cần hạn chế vào chuồng chim và xua đuổi chuột, mèo, rắn…bởi vì chúng làm cho chim hoảng loạn, không hoặc ngưng đẻ ngay lập tức.
Kỹ thuật dồn trứng, dồn con: Kiểm tra nghiêm ngặt, tuyển lựa trứng, ghi chép số chuồng, ngày đẻ. Trứng đẻ 5-7 ngày phải soi, nếu trứng không có trống loại bỏ ngay, trứng còn lại chuyển qua cặp đẻ cùng ngày để ấp. Khi 3 cặp chim nở, sẽ tách một cặp con dồn cho hai cặp nuôi. Cặp còn lại 7 - 10 ngày sau đẻ tiếp
Cách nuôi chim bồ câu đạt hiệu quả cao
Dưới đây là một số kỹ thuật giúp người nuôi chim có thể đạt năng suất cao, lợi ích lớn Chuồng nuôi chim bồ câu
Theo kinh nghiệm, chuồng nuôi chim bồ câu phải thoáng mát thì chim mới mau lớn. Nếu là nuôi thả tự do thì chuồng nuôi yêu cầu phải có mái che mưa, nắng, có ổ cho chim mái đẻ trứng. Nếu nuôi chim để sinh sản và khai thác thịt cần có chuồng nuôi khác nhau.Làm chuồng nên lấy tre chẻ ra thành nan, sau đó làm thành phên ghép lại. Chuồng nuôi phải có ánh sáng mặt trời, khô ráo, thoáng mát, sạch sẽ, tránh gió lùa, tránh ồn ào. Nên chia chuồng thành các ô nhỏ cho mỗi cặp chim: chiều cao 40 cm, chiều sâu 40 cm, chiều rộng 50 cm. Mỗi ô chuồng cần 2 ổ đẻ trứng và ấp trứng đặt ở trên, một ổ nuôi con đặt ở dưới. Phía trước ô khoét lỗ to bằng miệng bát cơm để chim có thể ra vào. Máng ăn và máng uống cho chim nên dùng bằng gỗ hoặc chất dẻo, không nên làm bằng kim loại, đảm bảo vệ sinh.
- Chọn giống
Trong một ổ chim cần phải có một con trống và một con mái. Muốn chim bố mẹ đẻ nhiều, nuôi con tốt phải chọn chim có lông bụng dầy mượt, khỏe mạnh, mỏ xẻ, không có dị tật, lanh lợi, đuôi nhọn,… Nên mua chim đã được ghép đôi. Chim bồ câu mái có thể đẻ trải dài trong năm, lứa nọ tiếp lứa kia, khoảng cách giữa hai lứa khoảng 40 ngày. Như vậy, trong những điều kiện nuôi thả hợp lý, một cặp bồ câu có thể sản sinh ra 12 đến 14 lứa chim bồ câu con trong một năm.
-
Thức ăn cho chim bồ câu
Nhu cầu dinh dưỡng tùy theo từng giai đoạn phát triển của chim. Thức ăn cho chim có thể dùng ngô, đậu xanh, thóc,… Ngoài ra chim còn có thể tự tìm kiếm những thức ăn trong tự nhiên nếu không nuôi nhốt.Nên cho chim ăn vào giờ đã quy định để tạo thói quen, thông thường một ngày cho chim ăn 2 lần vào 6 giờ sáng và 1 giờ chiều. Thức ăn cho chim con là gạo xay trộn, còn với chim bồ câu đã trưởng thành thì thức ăn là thóc trộn với ngô (hay các hạt khác) đã xay vỡ. 
Bồ câu nuôi nhốt rất cần chất khoáng, đặc biệt là muối ăn, do đó phải bổ sung thường xuyên vào các máng ăn riêng cho chim ăn tự do. Thức ăn khoáng bổ sung được trộn theo công thức sau: khoáng Premix 85%, muối ăn 5%, sỏi nhỏ 5%.
- Phòng và trị bệnh cho chim bồ câu
Chim bồ câu có sức đề kháng với dịch bệnh khá tốt, nhưng nếu nuôi theo đàn trong một không gian hẹp thì nguy cơ mắc bệnh là khá lớn. Muốn cho chim bồ câu khỏe mạnh, có sức đề kháng tốt thì trước hết chim phải được nuôi dưỡng trong môi trường tốt, thức ăn được cung cấp đầy đủ.
- Một năm tiêm vác xin phòng bệnh 3 lần cho chim.
- Vệ sinh chuồng trại cho chim bồ câu sạch sẽ. Nên định kỳ 2 - 3 tháng dọn dẹp làm vệ sinh chuồng, sửa chữa và làm mới chỗ hư hỏng, cạo sạch phân, thay ổ đẻ, phun thuốc sát trùng chuồng.
- Vệ sinh máng ăn, máng uống: hàng ngày nên rửa máng uống để tránh cho chim uống nước bẩn, đã lên men do cặn thức ăn đọng lại trong máng. Lồng vận chuyển chim bồ câu cũng là nguồn lây bệnh cho chim, vì ở chuồng có chim bị bệnh và chết thì dễ dàng lây nhiễm bệnh sang chuồng khác. Vì thế lồng khi dùng để vận chuyển chim mới cần phải được lau rửa sát trùng cẩn thận.
- Hạn chế cho chim lạ vào chuồng. Tránh để phân chim vương vãi ra mọi nơi. Phóng tránh chuột, mèo, chó,… tấn công chim.
- Một số bệnh thường gặp ở chim bồ câu như: bệnh kẹt trứng, trứng vỏ mềm, bệnh cầu trùng, bệnh đậu mùa, bệnh herpes virus đường hô hấp,… Cần phải theo dõi kỹ nếu chim bị mắc các bệnh đó thì nên đến các cơ sở hỗ trợ chăn nuôi để được tư vấn loại thuốc phù hợp.
Theo phunu.net
Tin cùng danh mục Xem tất cả >>
Hướng dẫn làm chuồng nuôi chim bồ câu
Bệnh phó thương hàn ở chim bồ câu
Kinh nghiệm nuôi chim bồ câu đạt năng suất cao
Nhu cầu protein của chim bồ câu
Những yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu năng lượng của chim bồ câu