Tại sao phải bán nông sản cho thương lái ?

Nông dân là người sản xuất ra nông sản, tạo ra sản phẩm đã khó, bán được sản phẩm lại càng khó hơn. Họ biết giá trị thứ mình làm ra nhưng lại không xác định được giá cả, thương lái sẽ là người thu mua và quyết định giá bán.
Từ đâu xuất hiện thương lái và mối quan hệ thương lái - nông dân?
Trong từ điển, không có từ "thương lái", đây là một từ được sử dụng rộng rãi trong những năm gần đây, nôm na hiểu họ là người trung gian giữa nông dân với những doanh nghiệp có quy mô. Tùy theo loại nông sản họ đảm nhận, có thể gọi là thương lái, cò gạo, cò lúa, chủ vựa,..thu gom nguyên liệu, hàng hóa từ những hộ sản xuất nhỏ lẻ hoặc từ đại lý nhỏ và trung bình. Các doanh nghiệp cần thương lái, họ không thể trực tiếp mua mà cần người đứng ra thu mua hộ. Thương lái mua bán với số lượng lớn, phụ trách thương nghiệp, là người tiếp nhận đầu tiên số hàng hóa nên họ có quyền định đoạt giá cả sản phẩm để rồi bán lại cho doanh nghiệp lớn. Vì vậy, thương lái - nông dân có quan hệ chặt chẽ với nhau, quyết định mùa thu hoạch của nông dân bội thu hay lỗ vốn.

                                                   Thương lái thu mua gạo (ảnh: CafeF)

Với một quốc gia mà nền nông nghiệp quan trọng trong đời sống thì thương lái cũng có vai trò đặc biệt. Thương lái là người hiểu rõ vùng miền mà họ nhắm đến, rành địa bàn nơi đây, nhanh nhạy về giá cả và khôn khéo trong giao tiếp. Điều quan trọng với thương lái là làm sao khi tiếp cận được mối hàng tiềm năng, họ có được niềm tin để làm ăn lâu dài. Nhiều thương lái còn tham gia vào quá trình sản xuất, cung cấp thông tin, kiến thức, kinh nghiệm cho nông dân để tạo ra những sản phẩm có giá trị cao hơn, khi bán được lời lãi hơn, gắn bó thân thiết với nông dân.

Khó khăn cho nông dân.

Nghề nông là nghề "đổ mồ hôi, sôi nước mắt", công việc thì vất vả, hàng hóa bán ra có lợi nhuận hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, phụ thuộc lớn nhất vào thời tiết và thị trường. Thời tiết bất lợi, nông sản sẽ mất mùa, thương lái thu mua với giả rẻ, làm người nông dân "điêu đứng".
Có cung ắt sẽ có cầu và ngược lại, tuy nhiên do tình hình COVID 19 ngày càng diễn biến phức tạp, lượng tiêu thụ giảm đáng kể, điển hình là đầu năm 2021, không biết có bao nhiêu cuộc "giải cứu nông sản" ở Hải Dương, Hải Phòng, Bắc Giang,.. cũng vì thương lái không chọn mua, vì cung cầu chênh lệch.

Vậy tại sao phải bán cho thương lái?
Tìm nguồn bán sẽ là một bài toán đau đầu cho những người nông dân, thương lái sẽ làm nhiệm vụ giải bài toán đó. Đôi khi sẽ có sự ép giá, hay những luật ngầm gây thiệt hại đến cho nông dân, họ vẫn tìm đến thương lái như cứu cánh cho sản phẩm của mình. Hơn ai hết, thương lái hiểu rõ giá trị sản phẩm, họ biết định giá, thanh toán và phương thức hỗ trợ, tìm nguồn tiêu thụ sản phẩm cho nông dân, kể cả những vùng xa xôi.

 Trước tình trạng ép giá và lỗ nghiêm trọng, nhiều nông dân đang tìm đến hướng giải pháp mới là đầu nguồn cho các doanh nghiệp xuất khẩu hay nguồn hàng cho trang thương mại điện tử. Họ có thể là người làm chủ nguồn hàng và nguồn khách hàng, tự xây dựng thương hiệu của riêng mình, tự quảng bá sản phẩm khi liên kết với các trang thương mại điện tử, các trang chuyên nông sản. Liệu đây có phải là giải pháp tốt hay là canh bạc táo bạo của nông dân? Cho dù câu trả lời có như thế nào, thương lái vẫn là lực lượng chính, là một "mắt xích" quan trọng trong quá trình tiêu thụ sản phẩm.