Top 8 đặc sản Tây Bắc
1. Thịt trâu gác bếp.
Đứng đầu danh sách là một món không hề xa lạ với vùng Điện Biên - thịt trâu gác bếp . Chọn lọc từ loại trâu ở rừng, ăn cỏ và chăn thả tự nhiên, người dân lấy thịt nạc bắp, tẩm ướp trong gia vị có tỷ lệ hài hòa của tỏi, ớt, gừng, sả và đặc biệt là hạt dổi và mắc khén trong 3 tiếng, gác bếp liên tục từ 9 - 12 tiếng cho một mẻ trâu.
Bên ngoài khô, giòn dai nhưng vẫn giữ được độ ẩm, ngọt của thịt, khi ăn, xé nhỏ từng sợi, thêm chút chanh, chấm cùng tương ớt là chuẩn bài, đây là món gây nghiện cho nhiều người, kể cả thực khách khó tính. Để chọn mua ngon nhất, đến những cơ sở của chính người dân vùng miền làm, giá dao động từ 750.000-850.000 đồng/kg.
2. Lạp xưởng gác bếp.
Vào thăm nhà của người dân Tây Bắc, không khó để nhìn thấy những dãy thịt lạp xưởng treo bếp, đây là cách chế biến để bảo quản thịt lâu hơn, hương vị ngon và hấp dẫn hơn. Nhiều người lầm tưởng giữa lạp xưởng Tây Bắc với lạp xưởng bò người Chăm ở Châu Đốc, An Giang, hay còn gọi là "Tung lò mò", tuy nhiên, lạp xưởng bò của người Chăm thiên về vị ngọt của thịt bò, hơi béo thì mỡ bò còn lạp xưởng Tây Bắc thơm mùi hạt dổi, mắc kén và không ngọt thơm như tung lò mò An Giang.
Thịt nạc được xay nhuyễn cùng mỡ lợn để kết cấu không quá khô, trộn lẫn cùng hành, tiêu, mắc khén, nước gừng và rượu và nhồi chung vào ruột lợn. Họ phơi trong 2-3 nắng để khô và lên men thịt. Vị thơm của mắc khén, hạt dổi và các loại gia vị hòa quyện cùng thịt lợn, khi rán giòn, chấm chung tương ớt là "hết sẩy".
3. Bánh chưng gù Hà Giang.
Là món ăn nổi tiếng của đồng bào Dao Đỏ, đặc biệt ở tỉnh Hà Giang, tên gọi bắt nguồn từ việc ca ngợi những người phụ nữ đeo gùi làm nương chăm chỉ, chịu khó.
Vẫn là những nguyên liệu làm bánh chưng cơ bản như người Việt: gạo nếp, đỗ xanh, thịt lợn ướp tiêu, tuy nhiên điểm khác biệt là màu sắc và hương vị của bánh. Gạo được vo kĩ, ngâm với nước lá riềng qua đêm để tạo màu xanh và hương vị riêng. Bánh chưng gù gói với lá dong rừng, thêm đỗ, thịt ba chỉ ướp, không gói vuông như bánh chưng thường mà giống bánh rợm dài, luộc trong 8-10 tiếng. Đây là quà đặc sản mà du khách ghé qua đều mua về làm quà bởi sự độc đáo trong màu sắc và hương vị bánh mang lại.
4. Sâu chít.
Là loại sâu nằm trong thân cây chít, có vị căng mọng, vàng đẹp, béo tròn núng nính. Sâu chít thích hợp để ngâm rượu, xào, nấu cháo vì giá trị dinh dưỡng cao. Vì giá trị mà nó mang lại, giá sâu chít thường cao, sâu tươi 1,1 triệu đồng/kg, sâu sấy khô là 3,3 triệu đồng/kg.
5. Thắng cố ngựa Bắc Hà.
Thắng cố là món ăn đặc trưng truyền thống của người H'mông từ 200 năm trước, bao gồm thịt ngựa và nội tạng ngựa. Sau khi được làm sạch, các loại lòng, thịt được tẩm ướp với muối, quế, lá chanh nướng, thảo quả,.. để trong vòng 15-30 phút rồi xào chín, rồi cuối cùng thêm nước để hầm.
Đây là một món khá kén người ăn, được cho không sạch sẽ, lẫn mùi nội tạng và nồng mùi gia vị Tây Bắc, tuy nhiên, thắng cố ngựa vẫn hấp dẫn với người dân địa phương và cả du khách trong và ngoài nước. Giá dao động từ 80.000-100.000 đồng/bát.
6. Thịt lợn cắp nách.
Có tên gọi khác là lợn Mường Sapa, xuất hiện nhiều nhất ở Lai Châu, thường có hình dáng nhỏ. Tên gọi "cắp nách" xuất phát từ việc người dân cho lợn vào gùi, rọ tre, bao tải hoặc cặp nách khi mang theo.
Là giống lợn "sạch", cho thịt ngon và thơm nên nhiều khá nhiều người chọn mua, chế biến theo nhiều cách khác nhau: nướng, xào hấp,.. Khi ăn chấm chung với muối ớt hạt dổi, hạt mắc khén. Giá lợn ở mỗi phiên chợ thường từ 100.000-120.000 đồng/kg.
7. Mắc khén, hạt dổi.
Là loại gia vị không thể thiếu trong bữa cơm của người dân Tây Bắc, được ca ngợi là linh hồn của ẩm thực vùng cao. Mắc khén, hạt dổi được yêu thích với vị cay nồng, tê tê đầu lưỡi cùng vị thơm đặc trưng, dễ "gây nghiện" cho nhiều người.
Ngon nhất là dùng lúc quả tươi, tuy nhiên, để bảo quản lâu, họ phơi khô. Đến khi nấu hoặc dùng cho các món chấm, người dân lấy than củi nóng để nướng hạt dổi, mắc khén cho món ăn dậy mùi và đậm đà hơn.
8. Pá Pỉnh Tộp.
Pá Pỉnh Tộp là tiếng Thái, có nghĩa là cá nướng nguyên con. Người dân sử dụng pá pỉnh tộp không chỉ trong bữa ăn hàng ngày mà cả khi đãi khách quý. Điều làm nên vị ngon độc lạ của món ăn chính là cách ướp nướng theo người Thái. Họ trộn lẫn rau thơm, hành lá, rau hình, thì là cùng sả, hành, gừng, tỏi ớt, mắm, muối và nhất định không thể thiếu mắc khén để tăng vị cay tê cho món ăn.
Gia vị được dải đều trong bụng cá, sau đó gập ngang thân rồi kẹp vào tre tươi, nướng trên than củi nóng rực. Vị ngọt của cá suối hài hòa trong những loại rau thơm và gia vị chỉ vùng cao mới có chắc chắn sẽ là món ngon tuyệt hảo mà bạn không thể nào quên.
Trên đây là 8 món ngon Tây Bắc đang chờ bạn thưởng thức. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn có thêm thông tin và địa điểm món ngon cho hành trình khám phá sắp tới!